به گزارش مشرق، مؤسسه تحقیقات رسانهای خاورمیانه یا همان «ممری»، سازمانی است که رسانههای خاورمیانه بویژه ایران را مورد بازبینی و رصد قرار میدهد. محل استقرار آن در شهر واشنگتن.دی.سی است و دارای شعبههایی در بیتالمقدس، برلین، لندن و توکیو میباشد که البته اخیراً شعبهای نیز در بغداد افتتاح کرده است.
این مؤسسه ترجمههایی از رسانههای فارسی، عربی و عبری زبان از کشورهای ایران، مصر، عراق، اردن، آفریقای شمالی، فلسطین، خلیج فارس، عربستان سعودی، سوریه، لبنان و ترکیه با تفاسیری از موضوعات سیاسی، ایدئولوژیکی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و تحلیلهای روشنفکرانه ارائه میدهد. تحقیقات ممری به زبانهای انگلیسی، آلمانی، عبری، ایتالیایی، فرانسوی، اسپانیایی، ترکی و روسی ترجمه میشود و انتشارات آن شامل سلسله تفاسیر و بررسیها، سلسله گزارشهای ارسالی مخصوص، گزارشهای ویژه، پیامهای هشدار ویژه و عناوین تلگرافی اخبار میباشد.
تاریخچه ممری
این مؤسسه در سال 1998 به ریاست ایگال کارمن، سرهنگ بازنشسته قسمت اطلاعات وزارت دفاع رژیم صهیونیستی، و دکتر میرا ورمسر تأسیس شد. وضعیت این سازمان بعد از حمله 11 سپتامبر 2001 به دلیل افزایش علاقه عمومی غربیان به امور مسائل ایران و دنیای عرب حساستر شد. البته در آن زمان هم به طور قابل ملاحظهای کارمندان این مؤسسه افزایش پیدا کرد و شعبات جدیدی را در اوایل 2002 افتتاح نمود. ممری یکی از معدود منابعی است که ترجمههایی از مطالب مکتوب عربی و فارسی را به زبان انگلیسی ارائه میکند. سپس ترجمهها، تحلیلها و گزارشهای حاصل از این ترجمهها را در وب سایت خود قرار میدهد و به طور مرتب، منبع نشریات بینالمللی مهم قرار میگیرد.
طرحها و اهداف ممری
سایت ممری طرحها و اهداف خود را اینگونه بیان کرده است: «ممری، خاورمیانه را از میان رسانههای محلی معرفی میکند یا به عبارتی این شکاف زبانی را که بین غرب و خاورمیانه وجود دارد، پر میکند. بر این مبنا که به موقع، رسانههای عربی، فارسی و ترکی را ترجمه میکند، همانگونه که در زبان اصلی، تحلیلها و تفاسیر روشنفکرانه، سیاسی، ایدئولوژیکی، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی ارائه میشود».
این سازمان که طبق اهداف تعریفشده در فوریه ۱۹۹۸ تأسیس شد، مطالعه و تحلیل پیشرفتهای روشنفکرانه و سیاسی خاورمیانه و کشمکشهای اعراب و رژیم صهیونیستی با تأکید ویژه بر ابعاد فلسطینی اسرائیلی را به عهده دارد. همچنین طرحهایی را بررسی میکند که به ارزشهای دموکراسی لیبرالیستی، جامعه مدنی، بازار آزاد خاورمیانه و سیاست خارجی آمریکا در ارتباط با این مناطق مربوط است. البته هدف تأسیس این مؤسسه به شیوه دیگری هم تعریف شده است: «این مؤسسه در تحقیقات خود، بر تداوم ارتباط صهیونیسم با مردم یهود و اسرائیل تأکید میکند». مقالات ترجمه شده و تفاسیر رسانههای ممری بر موضوعات زیر متمرکز شده است:
1. جهاد و مطالعات مربوط به تروریسم از ۱۹۹۸: «حمله به آمریکا یک واقعیت است. در واکنش به آن، ممری یک پروژه مطالعه پیرامون جهاد تروریستی را تأسیس کرده است تا گروههای اسلامی که جهاد و شهادت را در مساجد، تشکیلات آموزشی و رسانهها موعظه میکنند، را شناسایی کنند. این پروژه همچنین بر سازمانهای شخصی و اسلامی، خطبهها و حکمهای مذهبی (فتاوا) و واکنشها به حملات تروریستی هم در آمریکا و هم در خارج متمرکز شده است».
2. آمریکا و خاورمیانه از 1998: «وب سایت ممری ترجمه و تحلیل حوادث اخبار خاورمیانه را به طور برجسته نشان میدهد، اخباری که به سیاست آمریکا در خاورمیانه ضربه میزند».
3. اصلاحگری در جهان اسلام و عرب از 1998: «این پروژه در جهان اسلام و عرب بر دفاع از اصلاحات و بحثهای پیرامون آن در داخل جهان اسلام و عرب متمرکز شده است. این پروژه به چهار مقوله مهم تقسیم شده است: اصلاحات اجتماعی که بر حقوق زنان، جامعه مدنی و تشکیلات آموزشی تأکید میکند. اصلاحات سیاسی که شامل بحث در مورد دموکراسی و نقش قانون، حمایت از فردیت و آزادی بیان، مذهب و گردهمایی است. همچنین اصلاحات مذهبی که مذاکرات در مورد اصلاحات در اسلام به عنوان سوء استفاده کردن از مذهب را پوشش میدهد. بالاخره اصلاحاتی که نسخههای اقتصادی بازار آزاد، جهانیسازی و مدرنیزه شدن را بررسی میکند».
4. درگیری اعراب و رژیم صهیونیستی از 1998: این بخش از وب سایت بر پیشرفتهای جاری در فرایندهای صلح بعد از شکست متمرکز شده است و بر ارتباطات بین ملتهای عرب و اسرائیل تأکید میکند».
5. مناسبات داخلی اعراب از 1999: «این بخش از سایت بر پیشرفت داخلی اعراب مانند کاهش پان عربیسم، رشد بنیادگرایی اسلامی و بررسی عوامل اتحاد و یا جدایی جهان عرب متمرکز شده است».
6. مطالعات اقتصادی از 2001: «این قسمت با گزارشهای اقتصادی منابع غیرانگلیسی خاورمیانه سروکار دارد. این منابع روزنامهها، گزارشها و مطالعاتی که به زبانهای عربی، عبری و گاهی اوقات ترکی منتشر میشود را در بر میگیرد».
7. پروژه مستندات یهودستیزی از 1998: «این بخش از سایت به مستندات روزنامهها، سرمقالهها، گزارشها و دیگر رسانههای عربی که به یهودستیزی میپردازند، اشاره میکند، چرا که در سالهای اخیر، یهودستیزی عرب به شدت افزایش یافته است».
8. ممری همچنین از سال 2004 به بازبینی و رصد برنامههای تلویزیونی عربی و فارسی اقدام کرده است.
9. این مؤسسه علاوه بر ترجمه به طور مرتب، مطالب رسانهها را نیز تفسیر و چاپ میکند و تمامی آنها به طور دقیق با امور خاورمیانه ارتباط دارد و به طور رایگان، یا از طریق فاکس و یا ایمیل ارسال میشوند.
پروژه تلویزیونی ممری
ممری ۱۶ ساعت در روز شبکههای تلویزیون عربی را رصد میکند. این مرکز توانایی ترجمه و ارسال قسمتهایی از برنامههای تلویزیونی عرب را به کانالهای خبری غربی در سرتاسر جهان دارد. آرشیو این پروژه دارای محتوایی از کلیپهایی از منابع مهمانها و کارشناسان تلویزیونی زیر است:
منابع:
العربیه، تلویزیون دوبی، تلویزیون رویا مصر، کانال یک تلویزیون مصر، تلویزیون فلسطین، تلویزیون العالم، سحر، تلویزیون جام جم، شبکه خبر ایران، شبکه خبر لبنان، تلویزیون المنار، تلویزیون ام بی سی، تلویزیون الجزیره، تلویزیون قطر، تلویزیون اقراء سعودی، کانال یک سعودی، تلویزیون سوری، تلویزیون المجد.
مهمانها و کارشناسان:
رهبران اسلامی، روزنامهنگارهای ایرانی و عرب، محققان و دانشگاهیان، سیاستمداران و تصمیمگیران، افراد رسمی هیئت دولتها، کارشناسان نظامی، روشنفکران و مؤلفان.
موضوعات این پروژه عبارتند از :
عراق: جنگ در عراق، مقاومت، انتقال دولت عراق، سوء استفاده از زندان ابوغریب، حکومت کُرد و فدرالیسم عراقی.
آمریکا و خاورمیانه: مبارزه با ترور، جنگ در عراق، طرح خاورمیانه بزرگ، انتخابات آمریکا، مناسبات آمریکا و رژیم صهیونیستی، اقتصاد آمریکا و خاورمیانه، دولتهای عرب و آمریکا، خلیج گوانتانامو.
رژیم صهیونیستی: منازعات اعراب و این رژیم، انتفاضه، شناخت یهود و صهیونیسم، مذاکرات، سایتهای مذهبی یهود، حرکت مقاومت اسلامی.
اسلام: تاریخ اولیه اسلام، فقه اسلامی و اسلام رادیکال.
جهاد و شهادت: ایدئولوژیها و عملیاتها، حمله ۱۱ سپتامبر، القاعده و عملیات انتحاری زنان.
حکومت فلسطین: انتفاضه، خطابهها و دولت فلسطینی.
اصلاحات در خاورمیانه: حقوق بشر در جهان عرب، حقوق زنان، حقوق کودکان و آموزش، برنامهریزی خانوادگی و دیگر موضوعات اجتماعی.
مخاطبان ممری
معمولاً ممری ایمیلهایی را برای افراد میفرستد و خود را به عنوان مؤسسه مستقل و غیرانتفاعی، تحلیلگر 18 الی 20 رسانه عربی معرفی میکند و اذعان دارد از هنگامی که ممری افتتاح شده (1998) تا به حال ترجمههایش به دست دهها هزار نفر از مردم جهان مخصوصاً رسانههای غربی، سیاستمداران، دانشگاهیان، نشریات بینالمللی و ... به عنوان یک منبع موثق رسیده است و همچنین به بحثهای پارلمانی و رسانههای بینالمللی مثل تلویزیون الجزیره مشاوره میدهد.
گزينشگري ممري
از گزينشگري ممري تا به حال انتقادات زيادي شده است، مثلاً دكتر جوآن کول و دکتر مارك لينچ در وبلاگهاي خود از آن انتقاد کردهاند. برين ويتيکر دانشجوي سابق مطالعات خاورميانه و ويراستار بخش خاورميانه روزنامه انگليسي گاردين هم در روزنامهاش از ممري انتقاد كرده و همچنين كن ليوينگستون، شهردار لندن نيز اعتراضاتي به آن داشته است.
دكتر كول، ممري را به ضربه زدن به مطبوعات عربي، با داشتن سيصد ميليون مخاطب، متهم میکند و معتقد است كه »ممري مقالات تند عربي را انتخاب کرده و همانند بنيادگرايان مسيحي مثل جري فالول يا مقالهنویس محافظهکار تندرو مانند آن کالتر عمل میکند و در صورت مراجعه به منبع آن میتوان به راحتي متوجه شد كه ممري چقدر بزرگنمايي میکند؛ در صورتي كه میتواند مقالات معتدلتر را براي ترجمه و تحليل انتخاب كند كه البته اين كار را انجام نمیدهد».